De natuur verkennen met kunst: interview met Ainhoa Lekuona
- 2 apr
- 5 minuten om te lezen
Natuur en kunst zijn altijd nauw met elkaar verbonden geweest, en weinig mensen leggen deze link zo mooi als Ainhoa Lekuona. Met haar achtergrond in biologie en een masterdiploma in zoölogie heeft ze met succes gewerkt aan natuurbehoudsprojecten, waardoor ze een sterke band met de natuur heeft ontwikkeld, in het bijzonder met vogels. Maar naast onderzoek en veldwerk heeft ze een andere manier gevonden om haar liefde voor wilde dieren te delen: met een digitale tekentafel en een passie voor illustratie.
In dit interview vertelt Ainhoa hoe ze wetenschap en kunst laat samensmelten, deelt ze haar creatieve proces en onthult ze de inspiratie die ze vindt in vogels voor haar werk. Ze praat ook over haar favoriete soorten om te tekenen, haar band met vogels spotten en haar creatieve plannen voor de toekomst.
Hallo Ainhoa! Vertel, hoe is je passie voor vogels en wetenschappelijke illustratie ontstaan?
Mijn passie voor vogels begon in de zomer van 2018 toen ik naar Tarifa ging om stage te lopen tijdens mijn studie biologie. Ik sloot me aan bij de Migres Foundation, waar ik veel leerde over vogelmigratie. Ik deed mee aan het project voor het beschermen van aasgieren en leerde over wetenschappelijk ringen. Het was zowel op persoonlijk als professioneel vlak een zeer verrijkende ervaring. Ik vond dat ik als biologe vooral bezig moest zijn met het beschermen van dieren. Mijn passie voor vogels is ontstaan doordat mijn stagebegeleider, Alejandro Onrubia, me daar tijdens dat superleuke verblijf mee heeft aangestoken.
Ik begon met wetenschappelijke illustratie in het vierde jaar van mijn studie, tijdens de laboratoriumoefeningen van het vak over gewervelde landdieren, waarbij we talrijke soorten moesten analyseren en leren identificeren. Mijn notities waren tekeningen en op een dag zag mijn leraar me tekenen in het laboratorium en legde me uit dat wat ik deed wetenschappelijke illustratie heette.
Ik bleef tekeningen maken omdat het me hielp om beter te onthouden wat ik zag en het echt eigen te maken, maar ik begon me pas serieus te verdiepen in wetenschappelijke illustratie na een verblijf van zes maanden in Argentinië. Ik werkte bij CECARA (Centrum voor de Studie en het Behoud van Roofvogels in Argentinië), waar ik besefte hoe waardevol wetenschappelijke illustratie is als informatief hulpmiddel.
Trek je dikwijls de natuur in om naar vogels te kijken voordat je ze tekent?
Vroeger ging ik wel vaker naar buiten, maar meer om ze te leren kennen dan om ze te tekenen. Nu, met mijn baan als milieu-opvoeder bij het Txingudi-centrum, met mijn studies en de opdrachten die ik krijg, breng ik helaas minder tijd door in het veld dan ik zou willen... Daarom vertrouw ik bij het maken van een illustratie op foto's, illustraties van andere kunstenaars, video's, vogelidentificatiegidsen en boeken over wetenschappelijk ringen.
Heb je, naast digitale kunst, geëxperimenteerd met traditionele technieken, zoals aquarel?
Ja, soms teken ik met ouderwetse spullen, vooral om een idee te krijgen van wat ik wil zien in de uiteindelijke illustratie, maar tijdens de pandemie ben ik overgestapt op digitaal en eerlijk gezegd, na veel oefenen, voel ik me nu beter bij digitaal tekenen. Toch is het oppervlak van een scherm totaal anders dan dat van papier, net als het gevoel bij het tekenen, dus af en toe neem ik graag papier en een potlood.
Hoe is de manier waarop je naar vogels kijkt veranderd sinds je begon met ze te tekenen?
Vogels tekenen zorgt ervoor dat ik elke soort bestudeer en er meer over leer, net zoals ik tijdens mijn studie tekeningen maakte bij mijn notities. Door ze te tekenen, leer ik ze nog beter kennen en dat maakt ze alleen maar aantrekkelijker. Het is wel verontrustend dat als ik ze bestudeer, ik besef dat veel van de vogels die ik teken in de natuur bedreigd zijn.
Hoe lang doe je erover om een vogel te tekenen met zoveel details?
Hahaha, goede vraag. Het antwoord is simpel: het hangt ervan af. Het hangt af van de soort, de pose, de grootte en vooral het verenkleed. Als je mij vraagt om een roodborstje te tekenen, kan dat tussen de 4 en 6 uur duren. Maar voor een oehoe kan het meer dan 10 uur duren.
Wat is de grootste moeilijkheid bij het tekenen van vogels in vergelijking met andere dieren?
Voor mij is het verenkleed van sommige soorten een uitdaging, omdat ze, afhankelijk van hun leeftijd, het ene of het andere verenkleed hebben, of ze bevinden zich in de overgang van jong naar volwassen en de veren van beide leeftijden zijn vermengd, of ze kunnen een zeer complex patroon hebben... Daarom is het voor mij belangrijk om eerst de vogel in kwestie te bestuderen, zoals ik al eerder zei, met vogelgidsen en boeken over wetenschappelijk ringen, of door video's en foto's te bekijken voordat ik begin met tekenen.
Is er een bepaalde illustrator of natuurkunstenaar die je inspireert?
Zeker en vast! Je steekt veel op door te kijken naar wat anderen doen! Ik kijk niet naar het werk van één iemand. Er zijn veel kunstenaars die ik enorm bewonder omwille van hun tekeningen en hun werk over vogels, onder andere Nacho Sevilla, Blanca Martí, Jaime de la Torre en Elena Moreno.
Heb je een favoriete vogel?
Ik weet niet of het mijn favoriet is, want ik heb er nog zoveel te ontdekken dat ik hem misschien ooit zal vervangen, maar de Cetti's zanger vind ik één van de leukste soorten. Hij is fragiel en eenvoudig, maar onderscheidt zich ook van andere vogels door het aantal staartveren dat hij heeft, en daarom lijkt mij een bijzondere vogel. Ik hou echt van eenvoud.
Mocht je naar om het even waar kunnen reizen om vogels te observeren en te tekenen, waar zou je dan naartoe gaan?
Costa Rica trekt mij enorm aan vanwege de grote biodiversiteit, maar ik zou ook graag naar Australië willen om paradijsvogels te zien. Dat zou echt een droom zijn.
Is er een vogelsoort die je graag zou willen tekenen, maar waar je nog niet de kans voor hebt gehad?
Heel veel! Zowat alle soorten die je in een vogelgids ziet! Maar de laatste tijd denk ik over het tekenen van een soort eidereend. Wat een fenomenale kleuren!
Heb je ooit meegewerkt aan een project of publicatie over het verspreiden van wetenschappelijke informatie?
Ja! Ik heb bijvoorbeeld meegedaan aan een SEO Birdlife-project, maar dit wordt pas gepubliceerd binnen 3 maanden. Ik kijk ernaar uit om het te tonen, want het is zeer mooi. Ik heb ook illustraties gemaakt voor informatiepanelen langs wandelroutes, en nu werk ik samen met enkele neurowetenschappers van de Universiteit van Californië om illustraties te maken voor een recent onderzoek dat zij hebben gedaan.
Heb je erover gedacht om een boek uit te geven met je illustraties?
Al dikwijls! Ik denk dat het iets is waar alle wetenschappelijke illustratoren van dromen... Ik hoop dat ik het op een dag kan doen.
Als je zou kunnen samenwerken met een natuurbehoudsorganisatie of -project, welk zou dat dan zijn?
Het is fijn te weten dat mijn illustraties dienen om mensen kennis te laten maken met dieren. Zodat gewone mensen de natuur om ons heen leren kennen en leren hoe belangrijk het is om ze te beschermen, zowel voor de dieren als voor onszelf. Ik heb onlangs persoonlijk een aantal leden ontmoet van DIRUS, de Wetenschappelijke Vereniging voor de Studie en het Behoud van Grote Roofdieren en hun Natuurlijke Habitats, die zich zeer actief inzetten voor de bescherming van de wolf. Ik zou graag met hen samenwerken om de boodschap over deze soort te verspreiden door middel van wetenschappelijke illustraties. Dat zou zeker een project zijn dat mij veel voldoening zou geven.
Tot slot, welke is je favoriete vogeltekening?
Van al degenen die ik heb gemaakt, kies ik de oehoe die ik heb gemaakt voor de omslag van een eindwerk. Ik teken heel graag omslagen voor eindwerken, omdat je hierbij lekker creatief kunt zijn, maar wel steeds met respect voor de wetenschappelijke nauwkeurigheid. De illustratie die ik gemaakt heb van een paar rotszwaluwen vind ik ook erg mooi.
Heel erg bedankt voor je tijd, Ainhoa!
Je kunt meer werken van Ainhoa zien op haar website: https://ainhoalekuona.com
Comments