Vogels spotten in de provincie Cadiz, Spanje, biedt een rijke en gevarieerde ervaring, met zijn diverse habitats die een indrukwekkend scala aan vogelsoorten aantrekken. Van de kustmoerassen van Doñana tot de glooiende heuvels van Los Alcornocales is Cadiz een waar paradijs voor vogelliefhebbers. Maar naast het verenkleed, de vluchtpatronen en de zang is er nog een fascinerende fysiologische eigenschap die deze dieren verenigt: hun snelle hartslag.
Waarom hebben vogels zo'n hoge hartslag?
De hartslag van een vogel is aanzienlijk sneller dan die van een mens. Terwijl een gemiddeld mensenhart in rust tussen de 60 en 100 keer per minuut slaat, kan het hart van een vogel honderden keren per minuut kloppen, zelfs als de vogel in rust is. Een nog hogere hartslag is vereist om te voldoen aan de hoge metabolische eisen tijdens het vliegen, één van de meest energie-intensieve activiteiten in het dierenrijk.
Vogels zijn endotherme wezens, wat betekent dat ze een constante interne lichaamstemperatuur handhaven (variërend van 40 tot 43 graden). Om dit te bereiken, moeten ze een aanzienlijke hoeveelheid warmte genereren, wat een hoge stofwisselingssnelheid vereist. Het hart is de motor die dit proces aandrijft en zuurstofrijk bloed pompt naar de spieren die vliegen en andere activiteiten aandrijven. Kleinere vogels, die een hogere oppervlakte-volumeverhouding hebben, verliezen sneller warmte en hebben dus een nog hogere hartslag om dit te compenseren.
Bovendien kan de hartslag van een vogel tijdens de vlucht enorm omhoog schieten. Zo kan de sperwer, een relatief veel voorkomende roofvogel in Cadiz, tijdens de achtervolging een hartslag bereiken van meer dan 1200 slagen per minuut. Deze ongelooflijke hartslag helpt de vogel de energie-output te behouden die nodig is voor de opeenvolging van acceleraties en behendigheid die nodig zijn om prooien te vangen.
Hartritme van vogels in Cadiz
Laten we enkele vogelsoorten die je in Cadiz kunt tegenkomen eens van dichter bekijken, net als hun respectievelijke hartslagen. Hieronder vind je een tabel met 20 verschillende soorten en hun gemiddelde hartslagen per minuut (SPM), gerangschikt in oplopende volgorde, samen met voorbeelden van hun hartslag tijdens de vlucht of tijdens activiteiten met hoge intensiteit.
Vogelsoort | SPM in rust | SPM tijdens vlucht |
Vale Gier (Gyps fulvus) | 250 | 500 |
Jan-van-gent (Morus bassanus) | 320 | 650 |
Kleine zilverreiger (Egretta garzetta) | 340 | 700 |
Turkse tortel (Streptopelia decaocto) | 360 | 700 |
Sperwer (Accipiter nisus) | 350 | 1,200+ |
Merel (Turdus merula) | 370 | 800 |
Geelpootmeeuw (Larus michahellis) | 380 | 720 |
Torenvalk (Falco tinnunculus) | 400 | 1,300 |
Hop (Upupa epops) | 420 | 750 |
Kuifleeuwerik (Galerida cristata) | 450 | 850 |
Spreeuw (Sturnus vulgaris) | 450 | 900 |
Huismus (Passer domesticus) | 460 | 900 |
Roodborstje (Erithacus rubecula) | 480 | 800 |
Boerenzwaluw (Hirundo rustica) | 500 | 900 |
Koolmees (Parus major) | 550 | 950 |
Kleine Zwartkop (Sylvia melanocephala) | 550 | 1,000 |
Pimpelmees (Cyanistes caeruleus) | 600 | 1,000 |
Gierzwaluw (Apus apus) | 600 | 1,000+ |
Putter (Carduelis carduelis) | 720 | 1,000 |
Graszanger (Cisticola juncidis) | 800 | 1,100 |
De fysiologie achter de hartslag
Het verschil in hartslag tussen verschillende vogelsoorten hangt grotendeels samen met hun grootte en levensstijl. Kleinere vogels, zoals de pimpelmees of boerenzwaluw, hebben een hogere hartslag om hun snelle en vaak grillige bewegingen te ondersteunen. Grotere vogels, zoals de vale gier, hebben een lagere hartslag in rust, wat hun langzamere, zwevende vliegstijl en lagere energieverbruik weerspiegelt wanneer ze niet actief op zoek zijn naar een kadaver.
Tijdens de vlucht, vooral tijdens snelle of inspannende activiteiten, neemt de vraag naar zuurstof spectaculair toe. Vogels voldoen aan deze vraag door hun hartslag aanzienlijk te verhogen, wat dan weer de zuurstoftoevoer naar hun spieren verhoogt. Deze snelle hartslag tijdens de vlucht is één van de redenen waarom vogels zulke efficiënte vliegers zijn, in staat om grote afstanden af te leggen en ingewikkelde luchtmanoeuvres uit te voeren.
Hartslag van vogels versus andere dieren
Wanneer we de hartslag van vogels vergelijken met die van andere dieren, zijn de verschillen opvallend en benadrukken ze de unieke fysiologische eisen die aan vogelsoorten worden gesteld. Een pimpelmees bijvoorbeeld, met een hartslag in rust van 600 slagen per minuut, overtreft het hart van een gemiddelde mens, die rust bij slechts 60 tot 100 slagen per minuut. Zelfs tijdens intensieve fysieke activiteit piekt de hartslag van een mens rond de 160 tot 220 slagen per minuut, nog steeds ver onder de rustfrequentie van veel kleine vogels.
Grotere dieren zoals olifanten hebben een nog lagere hartslag in rust, rond de 30 tot 40 slagen per minuut, slechts een fractie van wat we zien bij vogels zoals de graszanger, wiens kleine hart in rust raast met maar liefst 800 slagen per minuut. De vergelijking wordt nog fascinerender als we kijken naar andere energieke wezentjes zoals honingbijen, die een hartslag van rond de 300 slagen per minuut hebben tijdens de vlucht, een snelheid die door veel kleine vogels wordt overtroffen, zelfs als ze rusten. Dit schrille contrast onderstreept de ongelooflijke aanpassingen die vogels hebben ontwikkeld, waardoor ze kunnen voldoen aan de immense behoeften aan energie voor vliegen, migratie en andere activiteiten met hoge intensiteit.
Diersoort | SPM in rust | Max hartslag |
Mens (Homo sapiens) | 60-100 | 160-220 |
Kat (Felis catus) | 120-140 | 220-240 |
Hond (Canis lupus familiaris) | 70-120 | 140-180 |
Paard (Equus ferus caballus) | 28-40 | 240-250 |
Olifant (Loxodonta africana) | 30-40 | 50-60 |
Amerikaanse alligator (Alligator mississippiensis) | 24-40 | 70-100 |
Goudvis (Carassius auratus) | 60-80 | 100-150 |
Honingbij (Apis mellifera) | 300 | 400-500 |
Graszanger (Cisticola juncidis) | 800 | 1,100 |
De volgende keer dat je een vogel spot, sta dan even stil bij het kleine, snelkloppende hartje dat zijn vlucht aandrijft en verbaas je over de ongelooflijke biologie die het leven van vogels mogelijk maakt!
Comments